014 surah
ھي سورة مَکِّیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 52 آيتون ۽ 7 رڪوع آھن
سنڌي قرآن
مُترجم: ڊاڪٽر عابد لغاري
الۗرٰ ۣ كِتٰبٌ اَنْزَلْنٰهُ اِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمٰتِ اِلَي النُّوْرِ ڏ بِاِذْنِ رَبِّھِمْ اِلٰي صِرَاطِ الْعَزِيْزِ الْحَمِيْدِ 1ۙ
ا-ل-ر، (اي نبي!) هي هڪ ڪتاب آهي جيڪو نازل ڪيو اسان توتي، جيئن تون ماڻهن کي اونداهين مان ڪڍي روشنيءَ ۾ آڻين سندن رب جي حڪم سان (ان خدا) جي راهه تي جيڪو زبردست ۽ ذات ۾ ساراهيل آهي
— ڊاڪٽر عابد لغارياللّٰهِ الَّذِيْ لَهٗ مَافِي السَّمٰوٰتِ وَمَافِي الْاَرْضِ ۭ وَوَيْلٌ لِّلْكٰفِرِيْنَ مِنْ عَذَابٍ شَدِيْدِ 2ۙ
اهو الله ئي آهي جيڪو آسمانن سان گڏ سڀ موجودات جو مالڪ آهي جيڪي زمين ۾ آهن ۽ حق جي منڪرن جي لاءِ سخت سزا آهي تباهه ڪندڙ
— ڊاڪٽر عابد لغاريۨالَّذِيْنَ يَسْتَحِبُّوْنَ الْحَيٰوةَ الدُّنْيَا عَلَي الْاٰخِرَةِ وَ يَصُدُّوْنَ عَنْ سَبِيْلِ اللّٰهِ وَ يَبْغُوْنَھَا عِوَجًا ۭ اُولٰۗىِٕكَ فِيْ ضَلٰلٍۢ بَعِيْدٍ 3
اهي ماڻهو جيڪي ترجيح ڏين ٿا دنيا جي حياتيءَ کي آخرت جي زندگيءَ تي، ۽ جيڪي روڪين ٿا ماڻهن کي الله جي راهه کان ۽ چاهين ٿا ته هي رستو (سندن خواهشن مطابق) ڏنگو رهي، اهي ماڻهو گمراهيءَ ۾ گهڻو پري نڪري ويل آهن
— ڊاڪٽر عابد لغاريوَمَآ اَرْسَلْنَا مِنْ رَّسُوْلٍ اِلَّا بِلِسَانِ قَوْمِهٖ لِيُبَيِّنَ لَهُمْ ۭ فَيُضِلُّ اللّٰهُ مَنْ يَّشَاۗءُ وَيَهْدِيْ مَنْ يَّشَاۗءُ ۭ وَهُوَ الْعَزِيْزُ الْحَكِيْمُ 4
۽ اسان جڏهن به موڪليو آهي پنهنجي رسول کي پنهنجي پيغام پهچائڻ لاءِ، ان پنهنجي قوم جي ٻوليءَ ۾ کين پيغام ڏنو جيئن کين کولي ڳالهه سمجهائي، پوءِ الله جنهن کي گهري گمراهه ڪندو آهي ۽ هدايت ڏيندو آهي جنهن کي اُهو چاهي، ۽ اهو ئي زبردست آهي حڪمت وارو
— ڊاڪٽر عابد لغاريوَلَقَدْ اَرْسَلْنَا مُوْسٰى بِاٰيٰتِنَآاَنْ اَخْرِجْ قَوْمَكَ مِنَ الظُّلُمٰتِ اِلَى النُّوْرِ وَذَكِّرْهُمْ ڏ بِاَيّٰىمِ اللّٰهِ ۭ اِنَّ فِيْ ذٰلِكَ لَاٰيٰتٍ لِّكُلِّ صَبَّارٍ شَكُوْرٍ 5
۽ اسان هن کان اڳ موڪليو موسيٰ کي پنهنجين نشانين سان، ان کي به اسان حڪم ڏنو هو ته پنهنجي قوم کي انڌيرن مان ڪڍي روشنيءَ ۾ آڻي ۽ کين واقعا ٻڌائي الله جي تاريخ جا سبق سيکاريندڙ، بيشڪ انهن واقعن ۾ (نصيحت) جون نشانيون آهن صبر ۽ شڪر ڪرڻ وارن لاءِ
— ڊاڪٽر عابد لغاريوَاِذْ قَالَ مُوْسٰى لِقَوْمِهِ اذْكُرُوْا نِعْمَةَ اللّٰهِ عَلَيْكُمْ اِذْ اَنْجٰىكُمْ مِّنْ اٰلِ فِرْعَوْنَ يَسُوْمُوْنَكُمْ سُوْۗءَ الْعَذَابِ وَيُذَبِّحُوْنَ اَبْنَاۗءَكُمْ وَيَسْتَحْيُوْنَ نِسَاۗءَكُمْ ۭ وَفِيْ ذٰلِكُمْ بَلَاۗءٌ مِّنْ رَّبِّكُمْ عَظِيْمٌ 6ۧ
۽ جڏهن چيو موسيٰ پنهنجي قوم کي، ياد ڪريو ان نعمت کي جيڪا الله توهان تي ڪئي، ان نجات ڏني توهان کي فرعون وارن کان، جيڪي توهان کي سخت تڪليفون ڏيندا هئا ۽ قتل ڪندا هئا توهان جي ڇوڪرن کي ۽ جيئرو رکندا هئا توهان جي عورتن کي، ۽ ان ۾ توهان جي لاءِ وڏي آزمائش هئي توهان جي رب جي طرفان
— ڊاڪٽر عابد لغاريوَاِذْ تَاَذَّنَ رَبُّكُمْ لَىِٕنْ شَكَرْتُمْ لَاَزِيْدَنَّكُمْ وَلَىِٕنْ كَفَرْتُمْ اِنَّ عَذَابِيْ لَشَدِيْدٌ 7
۽ توهان جي رب توهان کي خبردار ڪيو ته جي شڪرگذار ٿيندؤ ته وڌيڪ نوازيندس ۽ جي ناشڪري ڪندؤ منهنجي نعمت جي ته منهنجي سزا به ڏاڍي سخت آهي
— ڊاڪٽر عابد لغاريوَقَالَ مُوْسٰٓى اِنْ تَكْفُرُوْٓا اَنْتُمْ وَمَنْ فِي الْاَرْضِ جَمِيْعًا ۙ فَاِنَّ اللّٰهَ لَغَنِيٌّ حَمِيْدٌ 8
۽ چيو موسيٰ (قوم کي) جيڪڏهن سڀ رهاڪو توهان مان ڪافر ٿي وڃن زمين ۾ گڏجي، ته به الله (سڀ کان) بي نياز آهي ۽ پنهنجي ذات ۾ پاڻ ساراهيل آهي
— ڊاڪٽر عابد لغارياَلَمْ يَاْتِكُمْ نَبَؤُا الَّذِيْنَ مِنْ قَبْلِكُمْ قَوْمِ نُوْحٍ وَّعَادٍ وَّثَـمُوْدَ ټ وَالَّذِيْنَ مِنْۢ بَعْدِهِمْ ړ لَا يَعْلَمُهُمْ اِلَّا اللّٰهُ ۭ جَاۗءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّنٰتِ فَرَدُّوْٓا اَيْدِيَهُمْ فِيْٓ اَفْوَاهِهِمْ وَقَالُوْٓا اِنَّا كَفَرْنَا بِـمَآ اُرْسِلْتُمْ بِهٖ وَاِنَّا لَفِيْ شَكٍّ مِّـمَّا تَدْعُوْنَنَآ اِلَيْهِ مُرِيْبٍ 9
ڇا توهان کي خبرون نه پهتيون آهن انهن (قومن) جون جيڪي توهان کان اڳي ٿي گذريون آهن: قوم نوح ۽ عاد ۽ ثمود، ۽ انهن کان پوءِ اچڻ واريون ڪيتريون ئي قومون جن جو ڳاڻيٽو معلوم آهي الله کي، جڏهن انهن وٽ آيا انهن جا رسول چٽين نشانين سان ته انهن پنهنجا هٿ پنهنجن واتن ۾ ڏنا ۽ چيائون ته، اسين انڪار ٿا ڪريون جنهن پيغام سان گڏ توهان موڪليا ويا آهيو، اهو اسان لاءِ سخت منجهائيندڙ آهي، شڪ ۾ پيل آهيون
— ڊاڪٽر عابد لغاريقَالَتْ رُسُلُهُمْ اَفِي اللّٰهِ شَكٌّ فَاطِرِ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ۭ يَدْعُوْكُمْ لِيَغْفِرَ لَكُمْ مِّنْ ذُنُوْبِكُمْ وَيُؤَخِّرَكُمْ اِلٰٓى اَجَلٍ مُّسَمًّى ۭ قَالُوْٓا اِنْ اَنْتُمْ اِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُنَا ۭ تُرِيْدُوْنَ اَنْ تَصُدُّوْنَا عَـمَّا كَانَ يَعْبُدُ اٰبَاۗؤُنَا فَاْتُوْنَا بِسُلْطٰنٍ مُّبِيْنٍ 10
انهن جي رسولن کين چيو، ڇا الله جي باري ۾ توهان کي شڪ آهي جيڪو خالق آهي آسمانن ۽ زمين جو؟ اهو ئي سڏي پيو توهان کي جيئن معاف ڪري توهان جا گناهه ۽ ڏئي توهان کي مقرر مدت تائين. انهن جواب ڏنو، توهان ڪجهه به نه آهيو بس اهڙا ئي انسان جهڙا اسين، توهان اسان کي روڪڻ گهرو ٿا انهن هستين جي عبادت کان جن جي عبادت اسان جي ابن ڏاڏن ٿئي پئي، چڱو! آڻيو ڪا پڌري سَندَ
— ڊاڪٽر عابد لغاريقَالَتْ لَهُمْ رُسُلُهُمْ اِنْ نَّحْنُ اِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ وَلٰكِنَّ اللّٰهَ يَمُنُّ عَلٰي مَنْ يَّشَاۗءُ مِنْ عِبَادِهٖ ۭ وَمَا كَانَ لَنَآ اَنْ نَّاْتِيَكُمْ بِسُلْطٰنٍ اِلَّا بِاِذْنِ اللّٰهِ ۭ وَعَلَي اللّٰهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُوْنَ 11
چيو انهن کي سندن رسولن، واقعي اسان ڪجهه نه آهيون بس توهان جهڙا ئي انسان آهيون، ۽ (حقيقت هيءَ آهي ته) الله جنهن کي چاهي نوازيندو آهي پنهنجي ٻانهن مان، ۽ هي اسان جي وس ۾ ناهي جو توهان کي ڪا سَنَد آڻي ڏيون، سَنَد ته الله جي حڪم سان ئي ملندي، ۽ الله تي ئي ڀروسو ڪرڻ گهرجي مؤمنن کي
— ڊاڪٽر عابد لغاريوَمَا لَنَآ اَلَّا نَتَوَكَّلَ عَلَي اللّٰهِ وَقَدْ هَدٰىنَا سُبُلَنَا ۭ وَلَنَصْبِرَنَّ عَلٰي مَآ اٰذَيْتُمُوْنَا ۭ وَعَلَي اللّٰهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُتَوَكِّلُوْنَ ۧ12
۽ ڇو نه اسان به ڀروسو ڪريون الله تي، جڏهن ته هن رهنمائي ڪئي اسان جي زندگيءَ جي راهن ۾! ۽ اسان ته صبر ڪندا رهنداسين جيڪي تڪليفون توهان اسان کي ڏئي رهيا آهيو، ۽ الله تي ئي ڀروسو ڪندڙن کي ڀروسو هئڻ گهرجي
— ڊاڪٽر عابد لغاريوَقَالَ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا لِرُسُلِهِمْ لَنُخْرِجَنَّكُمْ مِّنْ اَرْضِنَآ اَوْ لَتَعُوْدُنَّ فِيْ مِلَّتِنَا ۭ فَاَوْحٰٓى اِلَيْهِمْ رَبُّهُمْ لَنُهْلِكَنَّ الظّٰلِمِيْنَ ۙ13
۽ آخرڪار چئي ڏنو منڪرن پنهنجن رسولن کي، يا ته ڪڍنداسين اسان توهان کي پنهنجي ملڪ مان يا وري موٽڻو پوندو توهان کي اسان جي دين ۾، تڏهن وحي موڪليو انهن ڏي سندن رب ته اسان هلاڪ ڪنداسين اهڙن ظالمن کي
— ڊاڪٽر عابد لغاريوَلَنُسْكِنَنَّكُمُ الْاَرْضَ مِنْۢ بَعْدِهِمْ ۭ ذٰلِكَ لِمَنْ خَافَ مَقَامِيْ وَخَافَ وَعِيْدِ 14
۽ پوءِ آباد ڪنداسين زمين تي توهان کي انهن کان پوءِ، اهو انعام آهي انهن جو جيڪي مون وٽ اچڻ کان ڊڄن ٿا ۽ منهنجي دڙڪي کان خوف کائن ٿا
— ڊاڪٽر عابد لغاريوَاسْتَفْتَحُوْا وَخَابَ كُلُّ جَبَّارٍ عَنِيْدٍ ۙ15
۽ انهن فيصلو گهريو (سو ائين ئي ٿيو) ۽ هر هٺيلي حق جي دشمن هار کاڌي
— ڊاڪٽر عابد لغاريمِّنْ وَّرَاۗىِٕهٖ جَهَنَّمُ وَيُسْقٰى مِنْ مَّاۗءٍ صَدِيْدٍ ۙ16
وري ان بعد اڳتي ان لاءِ دوزخ آهي اتي کيس پيئڻ لاءِ پاڻي ڏنو ويندو پونءِ جو
— ڊاڪٽر عابد لغارييَّتَجَرَّعُهٗ وَلَا يَكَادُ يُسِيْغُهٗ وَيَاْتِيْهِ الْمَوْتُ مِنْ كُلِّ مَكَانٍ وَّمَا هُوَ بِمَيِّتٍ ۭ وَمِنْ وَّرَاۗىِٕهٖ عَذَابٌ غَلِيْظٌ 17
جنهن کي هو زبردستي نڙيءَ مان ڳهڻ جي ڪوشش ڪندو ۽ ڏکيائيءَ سان لاهي سگهندو ۽ موت ڇانيل هوندو مٿس هر طرف کان، پر هو مري ڪونه سگهندو ۽ اڳتي لاڳو رهندو سندس جان سان سخت عذاب ذلت وارو
— ڊاڪٽر عابد لغاريمَثَلُ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا بِرَبِّهِمْ اَعْمَالُهُمْ كَرَمَادِ ۨاشْـتَدَّتْ بِهِ الرِّيْحُ فِيْ يَوْمٍ عَاصِفٍ ۭ لَا يَقْدِرُوْنَ مِـمَّا كَسَبُوْا عَلٰي شَيْءٍ ۭ ذٰلِكَ هُوَ الضَّلٰلُ الْبَعِيْدُ 18
مثال آهي انهن ماڻهن جي ڪفر جو پنهنجي رب سان سندن عمل هڪ رک وانگر آهي جنهن کي طوفاني ڏينهن واري جهڪ اڏاري ڇڏيو هجي، اهي ڪو نتيجو حاصل ڪري نه سگهندا پنهنجي عملن جو ڪنهن شيءِ تي، اها ئي آهي وڏي گمراهي پري جي
— ڊاڪٽر عابد لغارياَلَمْ تَرَ اَنَّ اللّٰهَ خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ بِالْـحَقِّ ۭ اِنْ يَّشَاْ يُذْهِبْكُمْ وَيَاْتِ بِخَلْقٍ جَدِيْدٍ ۙ19
ڇا تون ڏسين نٿو ته الله جوڙجڪ آسمانن ۽ زمين جي حق سان قائم ڪئي آهي، جي اهو گهري ته توهان کي کڻي وٺي ۽ هڪ نئين مخلوق توهان جي جاءِ تي آڻي
— ڊاڪٽر عابد لغاريوَّمَا ذٰلِكَ عَلَي اللّٰهِ بِعَزِيْزٍ 20
۽ ائين ڪرڻ الله جي لاءِ ڪجهه به مشڪل نه آهي
— ڊاڪٽر عابد لغاري